هایده
هایده با نام اصلی معصومه دده‌بالا، در تاریخ ۲۱ فروردین ۱۳۲۱ در تهران به دنیا آمد. او از برجسته‌ترین و محبوب‌ترین خوانندگان ایرانی بود که با صدایی استثنایی و قدرتمند، در سبک‌های سنتی و پاپ فعالیت می‌کرد. خواهر کوچک‌تر او، مهستی، نیز یکی دیگر از خوانندگان مشهور ایرانی است. هایده فعالیت حرفه‌ای خود را در سال ۱۳۴۷ و با ترانه «آزاده» که توسط علی تجویدی ساخته شده بود، آغاز کرد. این ترانه بلافاصله مورد استقبال قرار گرفت و هایده را به شهرت رساند. او در طول فعالیت هنری خود، با آهنگسازان و ترانه‌سرایان بزرگی همچون فریدون خشنود، محمد حیدری، و صادق نوجوکی همکاری کرد و آثار ماندگاری خلق کرد. برخی از مشهورترین ترانه‌های هایده شامل «سرسپرده»، «سوغاتی»، ««بزم»، «ساقی»، و «شانه هایت» هستند که هنوز هم طرفداران زیادی دارند. صدای گرم، پرقدرت و باشکوه هایده به او لقب «بانوی آواز ایران» را داد. با وقوع انقلاب ۱۳۵۷، هایده از ایران مهاجرت کرد و فعالیت خود را در لس آنجلس آمریکا ادامه داد. او در این دوران نیز همچنان به خوانندگی پرداخت و کنسرت‌های متعددی در سراسر جهان برگزار کرد. هایده در تاریخ ۳۰ دی ۱۳۶۸، در سن ۴۷ سالگی درگذشت و در گورستان وست وود لس آنجلس به خاک سپرده شد. یاد و خاطره او و ترانه‌های ماندگارش همچنان در میان دوستداران موسیقی ایرانی زنده است.
